გიორგი თავდგირიძე - ხალხის ძალიან დიდი რაოდენობა ხელისუფლებისთვის განაჩენის ტოლფასი იქნება

4 ოქტომბერი საქართველოს უახლეს პოლიტიკურ ისტორიაში გარდამტეხ თარიღად მოინიშნა. საზოგადოების მზარდი პოლარიზაციისა და პოლიტიკური კრიზისის ფონზე, ეს დღე მასშტაბური სახალხო პროტესტის სიმბოლოდ იქცა, რომელსაც ორგანიზატორებისა და მხარდამჭერების აზრით, ქვეყანაში არსებული პოლიტიკური რეალობის შეცვლა შეუძლია. სოციალურ ქსელებში, მედიაში აქტიურად ვრცელდება მოწოდებები და მიმდინარეობს მობილიზაცია. საპროტესტო მუხტს აძლიერებს ის ფაქტი, რომ აქციაში მონაწილეობისთვის ემზადებიან არა მხოლოდ პოლიტიკური პარტიების მხარდამჭერები, არამედ საზოგადოების სხვადასხვა ფენის წარმომადგენლები, მათ შორის, აქამდე პოლიტიკურად პასიური მოქალაქეები და ყოფილი ძალოვნები.

ხელისუფლების წარმომადგენლები მოვლენას „ნაციონალური მოძრაობის“ მიერ ორგანიზებულ რევოლუციურ სცენარად აფასებენ, თუმცა აქციის იდეის გარშემო გაერთიანებული ჯგუფები ამას კატეგორიულად უარყოფენ და ხაზს პროტესტის სახალხოობაზე უსვამენ.

ამ მოვლენების ფონზე, სამხედრო ანალიტიკოსი გიორგი თავდგირიძე Front News-თან ინტერვიუში 4 ოქტომბრის აქციის მნიშვნელობას, განვითარების შესაძლო სცენარებს და ხელისუფლების ბედს აფასებს. მისი აზრით, ამ დღის მთავარი განმსაზღვრელი ფაქტორი არა პოლიტიკური ლიდერების ვინაობა, არამედ ქუჩაში გამოსული ხალხის რაოდენობა იქნება.

- 4 ოქტომბრისთვის მზადება მიდის და  რაღაც საკრალურ პოლიტიკურ რიცხვად იქცა. გაჩნდა საზოგადოებაში მოლოდინი, რომ ეს დღე არსებული პოლიტიკური მდგომარეობის ცვლილების დასაწყისი უნდა გახდეს. ანუ, ქვეყანაში პოლიტიკურად რაღაც უნდა შეიცვალოს. უფრო მეტიც, გვახსოვს ლევან ხაბეიშვილი „მშვიდობიან დამხობაზეც“ საუბრობდა. ხელისუფლებას აქვს ასეთი არგუმენტი, რომ ეს არის „ნაციონალური მოძრაობის“ მორიგი მცდელობა, რევოლუციით დაბრუნდეს ხელისუფლებაში. რა დღეა 4 ოქტომბერი და თქვენ პირადად რა მოლოდინი გაქვთ?

- დავიწყოთ იქიდან, რომ ეს არ არის „ნაციონალური მოძრაობის“ რევოლუცია და ხელისუფლების მცდელობა, ამ პარტიას დაუკავშიროს 4 ოქტომბრის აქცია, გასაგებია. ჩვენ მოლოდინი გვაქვს, რომ 4 ოქტომბერს ქუჩაში ბევრი ხალხი გამოვა. ისეთი ადამიანები ემზადებიან ამ დღისთვის და აზრს გამოთქვამენ, ერთმანეთს აგულიანებენ, რომ ადრე არც კი აქტიურობდნენ. ეს ყველაფერი დაგროვდა და შესაბამისად, ეს მოლოდინი გაჩნდა. ნებისმიერი სცენარისთვის მზად ვართ. მთავარია, რომ არის ხალხი, რომელიც უკმაყოფილებას გამოთქვამს და როგორი რეაგირება ექნება ხელისუფლებას.

დემოკრატიის საფუძვლები სწორედ მაშინ ჩამოყალიბდა, როცა ხალხი ქუჩაში გამოვიდა. ამიტომ დემოკრატია ხალხის ნებაზე დგას. როცა ყველაფერი მოწესრიგებულია, ეს ყველაფერი არჩევნების გზით ხდება, ხოლო როდესაც ხარვეზი ჩნდება, დემოკრატია კვლავ ქუჩაში გადადის. პირდაპირი დემოკრატიის კუთხით კი უკვე სახალხო დემოკრატიასთან გვაქვს საქმე.

- როგორც თქვენ აღნიშნეთ, ეს არ არის „ნაციონალების“ რევოლუცია და მის ორგანიზებაში პოლიტიკოსები ნაკლებად არიან ჩართულები. თუმცა ჩნდება კითხვა და ამას ზოგიერთი ოპოზიციონერი ლიდერიც სვამს, ვინ იღებს 4 ოქტომბრის აქციაზე პასუხისმგებლობას? ხალხს ვინ უძღვება, ვინ იქნება ამ ყველაფრის ორგანიზატორი? გეგმა რა არსებობს და როგორ ვითარდება მოვლენები, ამაზე ვინმე კონკრეტულად ფიქრობს?

- პოლიტიკოსი, რომელიც ასეთ შეკითხვებს სვამს, ის პოლიტიკოსი არ არის. თუ სახალხო დემოკრატიაზე ვსაუბრობთ, იქვე, აქციაზე გადაწყდება, ვის აჰყვება ხალხი, ვის მოუსმენს და ვის – არა. შესაძლოა, სცენაზე გამომსვლელები სტვენით და შეძახილებით ჩამოაგდონ. თუმცა ასევე  შესაძლოა, მხარდაჭერა გამოუცხადონ. კიდევ ერთხელ, დემოკრატია ისაა, რომ ეს არ არის წინასწარ მომზადებული გარიგებები, სქემა, რომელსაც ვინმე უნდა გაჰყვეს. ეს არის ხალხის ნების გამოხატვა და მათი სურვილის მიხედვითაც იმ წუთსავე მოხდება გადაწყვეტა, როგორ განვითარდება მოვლენები.

თუ ვიღაცას ჰგონია, რომ იქ სუფრა იქნება, ხაჭაპური, ლობიანი და თავკაცია საჭირო, ეს სხვა საკითხია. თუ საუბარი გვაქვს იმაზე, რომ ხალხი, უკმაყოფილო რეჟიმით, იკრიბება თავისი უკმაყოფილების გამოსახატავად, თავად ხალხმა იცის, როგორ გამოხატოს. ახლა გაპრანჭვის და რაღაც ზედმეტი კითხვების დრო არ არის. მივდივართ აქციაზე და იქვე გადაწყდება, რას და როგორ ვიზამთ. რა თქმა უნდა, არიან სხვადასხვა ჯგუფები, რომელთაც სცენარები აქვთ, თუმცა რომელიც ხალხის მიერ იქნება მხარდაჭერილი, ის იქნება გადამწყვეტი.

- ანუ, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ "ნაციონალური მოძრაობა“ არ არის 4 ოქტომბრის საორგანიზაციო საქმიანობაში ჩართული?

- რაც შეეხება "ნაციონალურ მოძრაობას", მას რომ რევოლუციის მოწყობის თავი რომ  ჰქონდეს, მაშინ არჩევნებზე შეძლებდა უპირატესობის მოპოვებას და გამარჯვებას. ეს არ არის მათი რევოლუცია. მათ რომ ამდენი მომხრე ჰყავდეთ და ამხელა დაგეგმვის უნარი ჰქონდეთ, ისინი ბოლო ორ არჩევნებსაც მოიგებდნენ. აქ საუბარი იმაზეა, რომ სხვადასხვა პოლიტიკური შეხედულების, სფეროს თუ აზროვნების ადამიანები იკრიბებიან, ხოლო „ნაციონალები“ არიან ამ ჯგუფის ერთ-ერთი წარმომადგენლები და არა აქციის ორგანიზატორები.

- აი, ამ ჯგუფებში, რომლებიც 4 ოქტომბერს აპირებენ აქციაზე მისვლას, ვხედავთ, რომ ყოფილი სამხედროები და სხვადასხვა ძალოვანი სტრუქტურის წარმომადგენლებიც არიან. ოპოზიციაში ამბობენ, რომ ხელისუფლებას აქვს შიში იმისა, რომ 4 ოქტომბერს შესაძლოა, საპოლიციო ძალები არ ეყოს და სამხედროების გამოყენება გახდეს საჭირო. თქვენ,  მოვლენების ამ სცენარით განვითარებას ელით?

- ქართული ჯარის ქართველი ხალხის წინააღმდეგ გამოყენება მიხეილ სააკაშვილმაც კი ვერ გაბედა. ეს ჯარი, რომელიც განსაკუთრებით ნატოს და ამერიკული სტანდარტებით არის გაწვრთნილი, აღჭურვილი, ნასწავლი, მათივე განწყობაც ზუსტად ისეთივეა, როგორც ჩვეულებრივი ქართველის. ისინი ყველაზე მეტად არიან პოლიტიკისგან დისტანცირებულები და სახელმწიფოსა და პატრიოტიზმის სულისკვეთებით არიან გამსჭვალული. მათი გამოყენება ქართველი ხალხის წინააღმდეგ არის გამორიცხული. ჯარის უდიდესი ნაწილი, თავისი ოფიცრებით და გენერლებით, ქვეყნის დასავლური კურსისა და ევროინტეგრაციის მომხრეა. კვლავ ვიმეორებ, რომ ჯარის გამოყენება ვერ შეძლო "ნაციონალურმა მოძრაობამ“, რომელსაც საგარეო კურსი პროდასავლური მაინც ჰქონდა. 

ამიტომ, რა თქმა უნდა, ის ოფიცრები, რომლებიც ოცნებობენ, რომ ისეთი ჯარი ჰყავდეს საქართველოს, როგორც ამერიკასა და სხვა დასავლურ ქვეყნებს, სიმპათიით ვერ იქნებიან განწყობილი იმ ძალების მიმართ, რომელსაც კურსი რუსეთისკენ აქვს აღებული და სტრატეგიულ პარტნიორად ჩინეთი ჰყავს არჩეული. აქედან გამომდინარე, ისინი ჯარს ვერ გამოიყენებენ და აქ წყნარად უნდა ვიყოთ. უბრალოდ, პოლიცია სპეციფიკური ძალოვანი სტრუქტურაა, რადგან მოწყვლადია და იქ დემოკრატიის ფილტრები ვერ მოვახდინეთ. არ არის ეს სტრუქტურა, ჯარისგან განსხვავებით, დეპოლიტიზებული. დანარჩენი ხალხის სიმრავლეზეა დამოკიდებული. მე მაინც მგონია, რომ ეს საინფორმაციო ველი და ქვეყანაში არსებული განწყობები მათზეც გავლენას ახდენს.

- მაინც მინდა 4 ოქტომბრის სავარაუდო სცენარების განვითარებაზე გკითხოთ. ალბათ, გაქვთ თქვენც მოლოდინი და განიხილავთ იმ სავარაუდო მოვლენებს, თუ როგორ შეიძლება ამ დღეს სიტუაცია განვითარდეს. თუკი ბევრი ხალხი გამოვა, ფიქრობთ, რომ "ოცნებას" ეს შეაშინებს და იმ დღესვე უკან დაიხევს? როგორ ელით ხელისუფლების რეაქციას, ან რაზე იქნება დამოკიდებული მათი ქცევა?

- სამწუხაროდ, ჩვენი ექსპერტები, პოლიტიკოსები და საზოგადოება ძალიან ფილოსოფოსობს. სცენარი ძალიან მარტივია. ხალხში უკმაყოფილების ჩახშობა შეუძლებელია, თუკი ის უკვე ქუჩაში გამოვიდა. აღარ მუშაობს ამ დროს არანაირი პრესა, მედია და პროპაგანდა. ხალხის მიმართ წინააღმდეგობის დაძლევა მხოლოდ ძალით არის შესაძლებელი. ვიცით, საქართველოს რამდენი პოლიცია ჰყავს და რა ძალა აქვს. იმაზე მეტი რაოდენობის ადამიანის გამოსვლა ნიშნავს იმას, რომ ხელისუფლების შიში გეომეტრიული პროგრესიით იზრდება. ხალხის რაოდენობიდან გამომდინარე, ყოველგვარი ძალადობის გარეშე ხელისუფლება სრულდება.

- ანუ, ფსონი ახლა 4 ოქტომბრისთვის აქციის მონაწილეების რაოდენობაზე იდება? გამოდის, რომ ბევრი რამ ხალხის მასაზე იქნება დამოკიდებული, რამდენი კაცი იქნება რუსთაველზე?

- დიახ, ეს ყველაფერი ხალხის რაოდენობაზეა დამოკიდებული. ოღონდ, ისინი, ვინც 4 ოქტომბერს ლიდერების სახით იქნებიან ჩართულები, ხალხთან და მედიასთან ეს სცენარი უნდა გაამარტივონ: ბევრი ხალხი ხელისუფლების დასასრულს ნიშნავს. ხელისუფლებას არ შეუძლია ძალების რუსეთიდან, ჩინეთიდან და სხვა ქვეყნებიდან შემოყვანა. მათი იმედი მხოლოდ პოლიციაა. მაგრამ არც ეს პოლიციაა პარტიული და როდის ვინ რას გააკეთებს, არავინ იცის. თავად ხელისუფლებამაც არ იცის, რადგან პოლიციას სხვა ფიცი აქვს მიცემული. თუ ხალხის მასა დიდი იქნება, ფიზიკურად პოლიციაც ვერ შეძლებს მათ დარბევას. ამ შემთხვევაში, თუ ხალხის დათრგუნვას ვერ შეძლებს ხელისუფლება, ერთმანეთს გაქცევაში გაასწრებენ. ეს ყველაფერი ბევრ რამეზეა დამოკიდებული. ეს ხომ არ არის ომი ორ სახელმწიფოს შორის, სადაც ოპერატიული გეგმები უნდა გქონდეს. რაც უფრო მეტი ხალხი გამოდის ქუჩაში, მით უფრო ნაკლები ლეგიტიმაცია აქვს ხელისუფლებას. მოსახლეობის თუნდაც ერთ პროცენტში თუ გაჩნდა უკმაყოფილება და ქუჩაში  ხალხი გამოვიდა, ხელისუფლების ლეგიტიმაცია ნულდება. ხელისუფლებას არ აქვს დასავლეთის მხარდაჭერა, არ ჰყავს გასამხედროებული ძალები, ამიტომ ხალხის ძალიან დიდი რაოდენობა მისთვის განაჩენის ტოლფასი იქნება. 

ელზა პაპოშვილი